Impressie van Into the Wild

►

Buitenwereld

Onderzoek met als doel de wereld om ons heen beter te begrijpen wordt vaak gedaan in gecontroleerde omgevingen, zoals wetenschappelijke laboratoria. Maar de buitenwereld blijkt weerbarstig en moeilijk te vangen in zo’n kunstmatige omgeving. De werkelijkheid buiten het lab is juist níet gecontroleerd. Die is veranderlijk, instabiel, affectief en irrationeel. Kunst- en ontwerppraktijken gedijen over het algemeen beter dan de wetenschap onder zulke dynamische, onvoorspelbare condities. Er wordt daarom ook steeds vaker naar kunstenaars en ontwerpers gekeken om te helpen onze wereld beter te begrijpen en te verbeelden.

Vraagstukken

Kunstenaars en ontwerpers zoeken ook gecontroleerde omgevingen op. Zowel in de praktijk als in het onderwijs bij Avans wordt veel werk gemaakt in ateliers en studio’s. Kunnen we de buitenwereld op die manier werkelijk betekenis geven? Of moeten we toch echt de academie uit om zulke ideeën te ontwikkelen en te toetsen? Hoe ga je als kunstenaar of ontwerper sowieso ‘in het wild’ te werk? Welke (nieuwe) verantwoordelijkheden brengt dat met zich mee? Tijdens deze editie van Studium Generale werd gezocht naar antwoorden op deze vragen door zelf Into the Wild te gaan.

Opbrengsten

Zoals de sfeerimpressie hierboven illustreert, was Into the Wild een gevarieerde dag waarop verschillende vormen van onderzoek en kennisuitwisseling werden samengebracht. Maar wat leverde al dat onderzoeken en uitwisselen nu eigenlijk allemaal op?

Interdisciplinariteit

Wat de dag in ieder geval opleverde was een spannende kennismaking tussen studenten en docenten van de drie betrokken academies. Een kennismaking die soms expliciet centraal stond, zoals in de sessie gecoördineerd door het community art collectief Cascoland, maar nog vaker werd ingegeven door de onderzoeksmethode, zoals het ‘onderzoeken middels performance’ dat binnen Fortress: Undo werd gedaan. Uit bijna alle veldonderzoeken kwam naar voren dat vooral het perspectief vanuit de ‘andere opleidingen’ als zeer waardevol werd geacht binnen het onderzoek.

Onderzoeksmethodieken

Ook de rijke waaier aan kunst- en designonderzoeksmethoden die Into the Wild voor het voetlicht bracht zijn als opbrengst aan te merken. Terwijl de lichamelijke basis van menselijke ervaring bijvoorbeeld onderzocht werd op basis van technologische interfaces in Feel the World, gebeurde dat op basis van gestructureerde vragen in Belichaamde Metaforen. Voor studenten en docenten was deze dag dan ook een unieke mogelijkheid om zich bekend te maken met de grote hoeveelheid aan manieren waarop onderzoeksvragen binnen het kunst en ontwerp domein aan te pakken zijn.

Embedded positions

Veel van de gehanteerde onderzoeksmethoden stipten daarnaast het belang aan van zogeheten ‘embedded positions’ binnen die onderzoeksmethodieken. Daarin verschuift de rol van de kunstenaar of designer van oberveren en reflecteren naar acteren en interveniëren. Terwijl de leden van Department of Search bijvoorbeeld lieten zien wat het innemen van zulke posities binnen een universiteit kan opleveren met betrekking tot de productie van kennis, deed The Attraction of the Generic dat voor onderzoek naar de kwaliteit van winkelconcepten, Beeld op Straat voor inzicht in de impact van media in de publieke ruimte, en Social Media as Reporting Machine voor de werking van sociale media.

Verbeelding

Naast dat zulke methoden kunst en ontwerp nog relevanter kunnen maken voor andere domeinen, zoals Ontwerpen voor Mensen met Dementie duidelijk maakte voor het zorgdomein, bleken zij ook uitermate vruchtbaar voor wat ontwerpers en kunstenaars altijd al deden, namelijk verbeelden. Of dat verbeelden nu gebeurt door het vertellen van verhalen (Interactive Storytelling, Embodied Storytelling), door het vertalen van abstract naar concreet (Manifesto) en andersom (Field Recordings), of door het bieden van nieuwe perspectieven (Vertigo) of context (The Dialectics of Seeing) voor het kijken naar en begrijpen van de wereld.

Interactiviteit

In zulke verhalen, verbeeldingen of perspectieven, die ‘in het wild’ worden gemaakt, blijkt ook dat de toeschouwer opvallend vaak een actieve rol speelt. Zoals de veldonderzoeken, An invitation to DANCE, Paracitical objects/subjects en Iternity naar voren brachten, vergt zulke interactiviteit echter wel dat gebruikers of toeschouwers al vroeg in het ontwerpproces worden meegenomen; een probleem dat kan ondervangen door te werken ‘in het wild’.

Onderwijs

Into the Wild werd door veel docent aangegrepen om te experimenteren met nieuwe lesvormen die ‘leren’ verbinden met ‘onderzoeken’. Ook werden er nieuwe inhoudelijke richtingen verkend, die in veel gevallen beslist terug te zien zullen zijn in toekomstige curriculumvernieuwing. Binnen het veldonderzoek CMD.zip werd zelfs expliciet stilgestaan bij hoe dat curriculum kan worden verreikt met ‘in het wild’-leerervaringen, die doorgaans hooguit tijdens een stageperiode worden opgedaan.

Kennis

Tenslotte leverde Into the Wild natuurlijk ook allerlei andersoortige nieuwe kennis op. Zo ging ontwerper Ernst Dullemond met zijn studenten voor het productieontwerp van het festival bijvoorbeeld ook ‘in het wild’ te werk: Op basis van kleine in-situ experimenten en interventies in het nieuwe academiegebouw van AKV|St.Joost in de aanloop naar het festival ontwierpen zij niet alleen de festivallocatie, maar kwamen zij gaandeweg ook allerlei nieuwe mogelijkheden van dit gebouw op het spoor. Naast de nodige technische details die Dullemond tegenkwam, bijvoorbeeld met betrekking tot de stroom- en licht voorziening in het pand, bleek de laadplek uitermate geschikt als podium, maakt het parkeerterrein met een aantal ruimtelijke ingrepen een prima festivalterrein, en schuilt er achter het gebouw heuse semi-overdekte expositieruimte. Natuurlijk werd de meeste kennis echter opgedaan met betrekking tot de specifieke deelvragen die binnen de veldonderzoeken centraal stonden. Om die kennis niet verloren te laten gaan presenteert deze website de opbrengsten uit die individuele veldonderzoeken.